Η μηχανική καταπολέμηση των ζιζανίων είναι μία πολύ παραδοσιακή μέθοδος που χρησιμοποιείται από τον άνθρωπό από την αρχαιότητα. Η αντίληψη για μία αειφόρο γεωργία την έχει ξαναβάλει ως μια σημαντική μέθοδος καταπολέμησης των ζιζανίων. Ειδικά τώρα που η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει πολλά σε αυτήν την κατεύθυνση (ρομποτικά συστήματα καταπολέμησης ζιζανίων που χρόνο με τον χρόνο γίνονται πιο προσιτά στους αγρότες). Τα οφέλη της, η μη αλόγιστη χρήση των ζιζανιοκτόνων, η μείωση του κόστους καταπολέμησης ζιζανίων που είναι και το ζητούμενο (αλλά αυτό δεν θα γίνει έτσι μόνο του χρειάζεται πολύ προσπάθεια και των παράγωγων και των γεωπόνων). Αν συνδυάσουμε την μηχανική καταπολέμηση με άλλες μεθόδους εδαφοκάλυψη, καταστροφή ζιζανίων διπλά στα χωραφια κ.α μπορούμε να <καθαρίσουμε> τα χωράφια έχοντας μειωμένο κόστος καταπολέμησης ζιζανίων.
Οι μέθοδοι μηχανικής καταπολέμησης είναι πολλοί, εμείς πρέπει να κατανοήσουμε την βιολογία των φυτών ζιζανίων, το στάδιο ευαισθησίας των ζιζανίων, το είδος πολλαπλασιασμού των ζιζανίων και να κάνουμε την σωστότερη επιλογή.
Ο πολλαπλασιασμός των ζιζανίων είναι πολύ σημαντικός (παράδειγμα η γλιστρίδα, η μηχανική καταστροφή με το σκαλιστήρι την βγάζει έξω στην επιφάνεια του εδάφους, αλλά αυτή ξανά αναπαράγεται με τμήματα του βλαστού μόλις βρει υγρασία και ξανά φυτρώνει).
Ο πολλαπλασιασμός των ζιζανίων γίνεται με τον σπόρο, με τα ριζώματα, τους στόλωνες, τους κονδύλους, τους βολβούς και με ρίζες. Τα πολυετή ζιζάνια είναι δυσκολότερα στην καταπολέμηση από τα μονοετή. Ο χρόνος των μηχανικών επεμβάσεων πρέπει να καθορίζεται απαραίτητα με την βιολογία των ζιζανίων που θέλουμε να καταπολεμήσουμε.
Οι καλλιεργητικές μέθοδοι καταπολέμησης είναι οι εξής:
- Βαθιά άροση
- Σκάλισμα,
- Καταστροφή όλων των ζιζανίων όταν δεν καλλιεργούμε στο χωράφι (συνήθως λίγο πριν την σπορά ή ένα δύο μήνες μετά την συγκομιδή).
Στόχος των μεθόδων είναι να κόψει της ρίζες, να βγάζει έξω στον αέρα τις ρίζες των ζιζανίων ή να θάψει τα ζιζάνια, με το τελικό αποτέλεσμα να προκαλέσει τον άμεσο θάνατο των ζιζανίων ή τον μαρασμό ή να τελειώσει τα αποθέματα ‘τροφής’ των ζιζανίων, ώστε να μην ξανά φυτρώσουν με κανέναν τρόπο πολλαπλασιασμού.
Επίσης θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν ότι στο χωράφι όταν υπάρχει καλλιέργεια πιθανόν να δημιουργούνται μηχανικές βλάβες στα καλλιεργούμενα φυτά, αν κοπούν ρίζες, ο χρόνος των επεμβάσεων πρέπει να λαμβάνει την βιολογία των καλλιεργούμενων φυτών. Δεν κάνουμε σκαλιστήρι αν το φυτό μας έχει μεγαλώσει και έχει απλώσει ρίζες παρότι εμείς βλέπουμε ότι στο ενδιάμεσο γραμμή από γραμμή χώμα.
Επίσης οι μέθοδοι μπορεί να μας φέρουν τα αντίθετα αποτελέσματα αν δεν λάβουμε όλους τους παράγοντες που προϋπάρχουν τουλάχιστον πέντε χρόνια στο χωράφι (οι προηγούμενες καλλιέργειες, τα συνήθη ζιζάνια του χωραφιού, τρόπος αναπαραγωγής ζιζανίων).
Κάποια παραδείγματα προς αποφυγήν και να βάζετε το μυαλό σας να δουλεύει:
- Άροση πριν την εγκατάσταση της καλλιέργειας σε ένα ‘βρόμικο’ από ζιζάνια χωράφι θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα με ζιζάνια την επόμενη χρονιά.
- Σε χωράφι με ηλιόσπορο δεν πρέπει να καλλιεργηθεί την επόμενη χρονιά άλλη πλατύφυλλη καλλιέργεια διότι πλέον οι τεχνολογία που έχουν οι σπόροι δεν καταπολεμούνται από τα ζιζανιοκτόνα για τα πλατύφυλλα και η προηγούμενη καλλιέργεια θα γίνει ζιζάνιο της επόμενης καλλιέργειας.
- Τα ζιζάνια που αναπτύσσονται με ριζώματα με την μηχανική καταπολέμηση πολλές φορές αντί για καλό τα σπάμε σε κομματάκια και τα μεταφέρουμε σε όλο το χωράφι. Για αυτό σε τέτοιες περιπτώσεις προτείνονται με το τέλος της καλλιέργειας συγκεκριμένες καλλιεργητικές τεχνικές ανά περίπτωση.
Καλή επιτυχία στην καταπολέμηση των ζιζανίων με πιο φιλικούς τρόπους για το περιβάλλον