Το ριζικό σύστημα των φυτών είναι από τα σημαντικότερα συστήματα του φυτού στην ανάπτυξη του φυτού. Και θα λέγαμε πολύ παραμελλημένο, τόσο από τους αγρότες, κηπουρούς όσο και από τους γεωπόνους.

Η λειτουργίες της ρίζα είναι να κρατά σταθερό το φυτό στην σωστή του θέση (όρθια θέση). Ένας πολύ σημαντικός ρόλος τόσο για την απόδοση (αν πλαγιάσει ένα σιτάρι η καλαμπόκι θα υπάρχουν τόσο προβλήματα στην συγκομιδή όσο και μειωμένες αποδόσεις)  όσο και την αποτροπή να αναποδογυρίζουν τα δέντρα με τον άνεμο. Επίσης συμβάλουν στο να μην γίνεται διάβρωση του εδάφους.

Η απορρόφηση του νερού και των ανόργανων θρεπτικών συστατικών.  Όσο πιο βαθύ και εξαπλωμένο ριζικό σύστημα έχουμε τόσο καλύτερη είναι η απορρόφηση.

Επίσης συνθέτει κάποιες ενώσεις αλλά υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το ποιες και για τον ρόλο τους στην επιστημονική κοινότητα και δεν θα αναφερθούμε. Σε καταστάσεις στρες (έλλειψη νερού, υψηλή αλατότητα, χαμηλή θερμοκρασία) η ρίζα μεταβάλει την ποσότητα και το είδος των ρυθμιστών ανάπτυξης που προέρχονται από αυτήν.

Η ανάπτυξη της ρίζας γίνεται προς τα κάτω ακολουθώντας την βαρύτητα, μερικές φορές παρεκκλίνουν από αυτήν την αρχή για κάποιο χρονικό διάστημα. Η ανάπτυξη των ριζών κάποιες φορές μειώνεται όταν το φυτό είναι στο στάδιο της καρπόδεσης.

Το πόσο θα μεγαλώσει μία ρίζα ποικίλλει με την θερμοκρασία του εδάφους, ο αερισμός του εδάφους, την ποικιλία, την επάρκεια σε νερό. Κάθε μέρα μεγαλώνει η ρίζα κάποια χιλιοστά, τους θερμούς μήνες μεγαλώνει περισσότερο από τους χειμερινούς μήνες. Σε καλά αεριζόμενα εδάφη το βάθος είναι το ιδανικό, σε βαριά συνεκτικά εδάφη το ριζικό σύστημα δεν αναπτύσσεται το ίδιο.

Η πυκνότητα της ρίζας έχει σπουδαίο ρόλο και εξαρτάται κυρίως από την ποικιλία αν δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι. Υπάρχει αντίλογος ότι η μεγάλη πυκνότητα ίσως να επιφέρει και έναν εσωτερικό ανταγωνισμό για τα θρεπτικά και το νερό. Βέβαια στα φυτά που καλλιεργούμε από την εμπειρία μας δίνοντας τα κατάλληλα θρεπτικά και νερό δεν βλέπουμε να δημιουργούνται ελλείψεις όταν υπάρχει μία υγιής καλά αναπτυγμένη ρίζα.

Οι ανθρώπινες επεμβάσεις (καλλιεργητικές τεχνικές) που θα μπορούσαν να βελτιώσουν το ριζικό σύστημα είναι οι εξής

• Κατάλληλη επιλογή καλλιέργειας για το είδος εδάφους που έχουμε
• Κατάλληλη προετοιμασία εδάφους πριν την σπορά
• Κατάλληλη επιλογή λιπάσματος

Σε επόμενα άρθρα θα αναφερθούμε ιδιαίτερα για τις καλλιεργητικές τεχνικές για ένα υγιή ριζικό σύστημα και για συγκεκριμένα είδη φυτών τις ιδιαίτερες καλλιεργητικές τεχνικές.