Τι σκέφτεστε όταν ακούτε αγγούρι; Πείτε την αλήθεια, εμείς σκεφτόμαστε χωριάτικη σαλάτα. Έχει τόσο δροσιστική γεύση που η κατανάλωση του τους καλοκαιρινούς μήνες είναι βάλσαμο. Τρώγεται και μόνο του νωπό η στο τζατζίκι, επίσης στην κοσμετολογία έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον. Επίσης το συναντάμε τουρσί (βιομηχανικό αγγούρι), στην μαγειρική στην Ελλάδα δεν το χρησιμοποιούν πολύ οι σεφ.
Η αγγουριά είναι φυτό του καλοκαιριού, μονοετές. Σε ζεστές περιοχές της Ελλάδας και σε θερμοκήπια παράγεται σχεδόν όλο το χρόνο.
Λατινική ονομασία: Cucumis sativus της οικογένειας Cucurbitaceae. Η καταγωγή πιθανολογείτε ότι είναι η Ινδία
Ποικιλίες: Υπάρχουν και πολλές ποικιλίες με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Υπήρχαν οι ντόπιες ποικιλίες που είναι μικτής άνθησης και τα καινούργια υβρίδια που είναι θηλυκά δηλαδή δεν παράγουν αρσενικά άνθη. Το μέγεθος του καρπού είναι άλλο αν προορίζεται για νωπή κατανάλωση και άλλο αν προορίζεται για τουρσί. Πλέον μια σύγχρονη τακτική είναι ο εμβολιασμός της αγγουριάς σε υποκείμενα που έχουν ανθεκτικότητες και ανεκτικότητες (ασθένειες εδάφους, νηματωδεις κ.τ.λ)
Η πιο σημαντική διαδικασία είναι της επιλογής της ποικιλίας που θα βάλουμε. Η επιλογή της ποικιλίας γίνεται κοιτώντας πολλούς παράγοντες όπως την ποιότητα που θέλουμε, το μέγεθος του καρπού, ο εγκλιματισμός της στο μικρόκλιμα της περιοχής μας, την ανθεκτικότητα της σε ασθένειες και εχθρούς, στην διάρκεια της παραγωγικής ζωής της ποικιλίας και τέλος στην συγκεκριμένη αγορά που απευθύνεται και στις απαιτήσεις της (νωπή αγορά ή βιομηχανία).
Και επιλέγουμε την ποικιλία ή το υβρίδιο που έχει πιο πολλά κοινά χαρακτηριστικά σε αυτό που έχουμε ανάγκη.
Εποχή σποράς: Όπως είπαμε πρέπει να περάσουν οι παγετοί και μετά να αρχίσουμε να μεταφυτεύουμε τα νεαρά φυτά στο χωράφι ή στον κήπο, δεν βιαζόμαστε. Δεν θα αναφερθούμε εκτενώς σε αυτό το άρθρο για τα σπορεία της αγγουριάς, χρειάζονται περίπου 4-7 εβδομάδες από τον σπόρο έως το φυτό (περίπου 10 εκατοστά) είναι έτοιμο για μεταφύτευση.
Η μεταφύτευση της αγγουριάς γίνεται κυρίως αρχές Απριλίου με αρχές Μαΐου. Κατά την μεταφύτευση η θερμοκρασία εδάφους να είναι πάνω από 13 ° C.
Αποστάσεις σποράς και φύτευσης: Κάθε ποικιλία έχει τις δικές της απαιτήσεις στις αποστάσεις σποράς ακόμα και η σύσταση του εδάφους επηρεάζει τις αποστάσεις. Ποικιλίες που κάνουν μεγάλους καρπούς φυτεύονται αραιότερα σε σχέση με ποικιλίες που κάνουν μικρούς καρπούς. Ένας μπούσουλας είναι 40-50 cm φυτό από φυτό εντός της γραμμής και 140 cm περίπου γραμμή από γραμμή.
Ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες ανάπτυξης: Όπως αναφέραμε η αγγουριά είναι φυτό του καλοκαιριού επομένως είναι πολύ ευαίσθητο σε παγετούς. Οι ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης είναι 18-31 ° C. Στις ακραίες θερμοκρασίες θα υπάρχουν ανωμαλίες στο σχήμα των καρπών, στην γεύση και σε άλλα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Σε υψηλές θερμοκρασίες άνω των 35 ° C εντοπίζονται προβλήματα (καψίματα) ειδικά στους μεγάλους καρπούς.
Ο ζεστός άνεμος (λίβας) είναι καταστρεπτικός για την ανθοφορία (ανθόρριες) και την καρπόδεση. Επίσης αποφεύγουμε να σπέρνουμε σε σημεία που είναι πολύ υγρά γιατί θα έχουμε πολλές ασθένειες φυλλώματος.
Εδαφολογικές συνθήκες: Το έδαφος που θα επιλεγεί να είναι μέσης σύστασής να στραγγίζει καλά με υψηλή οργανική ουσία. Γενικά έχει μεγάλες απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά και είναι πολύ ευπαθής σε άλατα. Δεν πρέπει να επιλέγονται συνεκτικά εδάφη που κρατούν υγρασία γιατί θα υπάρχουν προβλήματα με μυκητολογικές ασθένειες στις ρίζες, συνιστάται βελτίωση τέτοιων εδαφών και σπορά πάνω στα αυλάκια.
Ιδανικό pH εδάφους 6 με 7. Κατά την φύτευση το χώμα πρέπει να είναι πολύ καλά δουλεμένο (στον ρώγο του) χωρίς σβόλους ώστε να στραγγίζει και να αερίζεται και να έχετε την αίσθηση ότι είναι μαλακό. Η θερμοκρασία εδάφους κατά την μεταφύτευση έχει καθοριστικό ρόλο. Μπορούμε για να αυξήσουμε την θερμοκρασία τους εδάφους με κάλυψη πανιού εδαφοκάλυψης.
Λίπανση: Μεγάλες ανάγκες σε λίπανση. Για την καλλιέργεια στο στρέμμα απαιτούνται για μία καλή παραγωγή περίπου 20 μονάδες Ν, 15 μονάδες P και 22 μονάδες K. Καλό θα είναι να υπάρχει εδαφική ανάλυση για να γνωρίζεται τις μονάδες που πρέπει να προσθέσετε. Η λίπανση του αζώτου γίνεται τόσο στην βασική όσο και με επιφανειακή λίπανση, συνήθως στο άζωτό εφαρμόζονται οι μισές μονάδες στην βασική και το υπόλοιπο με επιφανειακή. Προσοχή στις ελλείψεις των ιχνοστοιχείων όπως του Ψευδαργύρου.
Άρδευση: Υψηλές ανάγκες σε νερό, πρέπει να υπάρχει καλή σχετική υγρασία πάντα. Η απόδοση επηρεάζεται σημαντικά με ελλείψεις νερού. Δεν πρέπει να έρχεται το νερό σε επαφή με το φυτό.
Αν υπερβάλουμε σε νερό μετά από ξηρασία έχουμε σκασίματα του καρπού.
Προτείνετε το πότισμα με σταγόνα για αποφυγή ασθενειών φυλλώματος σε σχέση με τον καταιονισμό, επίσης και για αποφυγή ασθενειών εδάφους σε σχέση με το πότισμα σε αυλάκια. Τελικά ο τύπος άρδευσης θα εξαρτηθεί από τους ακόλουθους παράγοντες, διαθεσιμότητα του υπάρχοντος εξοπλισμού, ποσότητα και ποιότητα διαθέσιμου νερού, κόστος (πετρέλαιο, ρεύμα κτλ.) κ.α.
Αποφυγή να βάζουμε αγγούρια σε χωράφια με νηματώδεις ή βακτήρια .
Εχθροί: Αφίδες, θρίπες, τετράνυχος, αλευρώδεις, νηματώδεις κ.α. Θα αναφερθούμε ειδικότερα σε επόμενο άρθρο.
Ασθένειες: Αδρομυκώσεις, Σκληρωτηνιάσεις, Περονόσπορος, Ωίδιο, Βοτρύτης κ.α. Και πολλές ιώσεις CMV, WMV. Θα αναφερθούμε ειδικότερα σε επόμενο άρθρα.
Συγκομιδή: Η συγκομιδή για την αγγουριά γίνεται αναλόγως για το που θα διατεθεί, συλλέγεται όταν οι καρποί είναι ανώριμοι και έχουν το κατάλληλο μέγεθος για εκεί που θα το διαθέσουμε. Αποφύγετε τα χτυπήματα κατά την συγκομιδή υποβαθμίζουν το προϊόν, καλό είναι το κόψιμο της αγγουριάς να γίνεται με κλαδευτήρι. Επίσης όσο πιο γρήγορη γίνεται η συγκομιδή τόσο παρατείνετε ο χρόνος συγκομιδής.
Η συγκομιδή της αγγουριας για την νωπή αγορά γίνεται περίπου 50-80 μέρες από την μεταφύτευση και η διάρκεια συγκομιδής μπορεί να είναι έως 2-3 μήνες. Κατατάσσονται σε ποιότητες και διατίθενται στην αγορά.