Σίγουρα έχετε ακούσει ότι παλαιότερα χρησιμοποιούσαν την στάχτη στον κήπο. Στην ιστορία του ανθρώπινου είδους έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον τόσο σε εφαρμογές στο σπίτι όσο και στην γεωργία. Στην συνέχεια λοιδορήθηκε η χρήση της ώσπου ήρθε η ανάγκη πλέον να την ξαναδούμε με άλλη ματιά. Η επαναχρησιμοποίηση υλικών στον βιολογικό λαχανόκηπο είναι βασική προτεραιότητα. Στο άρθρο θα σας αναφέρουμε κάποιες χρήσεις της στάχτης από ξύλο (μόνο από καυσόξυλο και όχι από επεξεργασμένο ξύλο) αφορούν την κηπουρική και κυρίως στον βιολογική κήπο.
Οι χρήσεις της στάχτης στην γεωργία τα παλαιότερα χρόνια ήταν οι εξής:
- ως λίπασμα (μαζί με την κοπριά ήταν από τα κύρια λιπάσματα) διότι περιέχει μεγάλες ποσότητες σε κάλιο και φώσφορο
- ως εδαφοβελτιωτικό, ως διορθωτικό της οξύτητας των εδαφών
- επίσης χρησιμοποιούνταν ως εντομοαπωθητικό για μυρμήγκια και άλλους εχθρούς.
- Τοποθετώντας στάχτη γύρω από τα φυτά δημιουργείτε ένα στρώμα προστασίας (μόνωση) από πιθανούς παγετούς τον χειμώνα.
Η στάχτη διαχωρίζεται ανάλογα με την διάμετρο των σωματιδίων. Η χημική της σύσταση διαφέρει ανάλογα με το είδος του ξύλου που καίγεται και η απόδοσή της είναι σε πολύ χαμηλά ποσοστά, ενώ όμως όταν δεν έχουμε καλή καύση μπορεί να είναι μεγαλύτερή. Οι στάχτες είναι γνωστό ότι έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε κάλιο και φώσφορο, ανθρακικό ασβέστιο, επίσης εκτός αυτών των στοιχείων περιέχει θείο, πυρίτιο χαλκό, σίδηρο ψευδάργυρο και άλλα. Επειδή υπάρχουν πολλές βιβλιογραφικές αναφορές με διαφορετικές περιεκτικότητες των στοιχείων που περιέχει η στάχτη δεν θα σας αναφέρουμε ποσοστά περιεκτικότητας. Έχουν αναφερθεί ότι περιοχές με εδάφη με βαρέα μέταλλα μεταφέρουν στα φυτά και μετέπειτα στην στάχτη αυτά τα μέταλλα, καλό είναι να μην χρησιμοποιείτε η στάχτη που προέρχεται από τέτοια εδάφη.
Θα σας αναφέρουμε εδώ κάποιες καλλιεργητικές πρακτικές της χρήσης της στάχτης στον κήπο σας, κάποιες που βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και κάποιες άλλες στην παραδοσιακή πρακτική.
Αρχικά η προεργασία της στάχτης πριν την χρησιμοποίηση της τουλάχιστον ένα μηνά σε τενεκέδες καλά κλεισμένους. Πλέον την συναντάμε και στο εμπόριο όπου αναγράφεται η εγγυημένη σύνθεση του προϊόντος.
Η ιδανική εποχή για να βάλουμε την στάχτη στο έδαφος είναι τον χειμώνα. Δεν υποκαθιστά τα συμβατικά λιπάσματα απλά μαζί με κοπριά μπορεί να συνδυαστεί και να δώσει την λίπανση που θέλουμε στον λαχανόκηπο μας. Η δόση είναι περίπου 40-60 γραμμάρια ανά τετραγωνικό. Χωρίς προβλήματα την χρησιμοποιούμε για λίπανση για τις καλλιέργειες όπως η ντομάτα, τα σκόρδα, λάχανα, παντζάρια κ.α. Γενικά μην την συνδυάζεται με χημικά λιπάσματα.
Επίσης την χρησιμοποιούν και για να ανεβάσουν το pH σε κάποιες χώρες με καλά αποτελέσματα, απλά η δοσολογία που θα εφαρμοστεί διαφέρει από την σύσταση της στάχτης, η υπερδοσολογία της δημιουργεί προβλήματα. Τα θετικά της στάχτης, είναι πολύ φθηνή και έχουμε γρήγορα αποτελέσματα στους κήπους μας. Όμως δεν την χρησιμοποιούμε σε φυτά που αρέσκονται σε χαμηλό pH ( γαρδένιες, φτέρες κ.α). Στα άρθρα μας καλλιεργητικές τεχνικές θα βλέπετε στις καλλιέργειες που σας ενδιαφέρουν πιο είναι το ιδανικό pH της καλλιέργειας και αν είναι ουδέτερο και προς αλκαλικό ενδείκνυται η στάχτη.
Στην κομποστοποίηση βοηθά στο να μειώσει την υγρασία και στο να εξισορροπήσει ένα μείγμα που έχει χαμηλό pH και ουσιαστικά ξανά ενεργοποιεί την διαδικασία.
Εντομοαπωθητικό: Γενικά δρα ως απωθητικό στους εχθρούς διότι αν ψεκάσουμε με διάλυμα σταχτής στα φύλλα αλλάζει την δομή πάνω στο φύλλο και δυσκολεύει την μετακίνηση πολλών εντόμων και απωθούνται. Επίσης απωθεί τα σαλιγκάρια, τα μυρμίγκια κ.α για αυτό την τοποθετούμε κυκλικά γύρω από τα φυτά μας. Οι αφίδες δεν αρέσκονται με την στάχτη και απομακρύνονται από φυλλικές επιφάνειες που έχουν ψεκαστεί με στάχτη.