Από την μία οι παγετοί του χειμώνα φέτος -12 °C, από την άλλη ξηρασία τον Απρίλιο, έντονες βροχοπτώσεις τον Μάιο και Ιούνιο , έντονες χαλαζοπτώσεις σε όλη την Ελλάδα και τώρα τέλη Ιουνίου 43 °C.

Φέτος έχουμε και θα έχουμε τα εξής αποτελέσματα: χαμηλές αποδόσεις στα χειμερινά σιτηρά, μη ποιοτικά σιτηρά και γενικότερα σε όλες τις ξερικές καλλιέργειες, εξάρσεις εντόμων βλέπε πράσινο σκουλήκι (έξαρση οφείλετε στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις του Μαΐου). Αναμένεται χαμηλές αποδόσεις στα ξερικά ηλιόσπορα, μεγάλη φροντίδα στα κηπευτικά (πολλούς ψεκασμούς, μεγάλο κοστολόγιο, προβλήματα σε ποιότητες). Δηλαδή μια δύσκολή χρονιά.

Υπάρχει προστασία των γεωργών από τον κίνδυνο που οφείλεται σε καιρικές συνθήκες; Μια ξηρασία, ένα κύμα καύσωνα ή άλλη καταστροφή λόγω καιρού μπορεί να οδηγήσει σε μια κακή συγκομιδή, αφήνοντας στην ανασφάλεια νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα αυτή την εποχή.

Οι αγρότες για να αντιμετωπίσουν τον καιρό επιλέγουν καλλιέργειες χαμηλού ρίσκου και χαμηλών προσόδων αντί να επενδύουν σε πιο κερδοφόρες καλλιέργειες ευαίσθητες στον καιρό.

Ως αποτέλεσμα, η απειλή ακραίων καιρικών φαινομένων μπορεί να βάλει τους αγρότες σε έναν κύκλο χαμηλής παραγωγικότητας.

Η δυσπιστία των αγροτών προς τον Ελγά είναι μεγάλη γιατί οι εισφορές είναι μεγάλες και δύσκολα αποζημιώνονται. Ο Ελγά θεωρεί καύσωνα πάνω από 40 °C,  το 38°C και 39 °C δεν είναι καύσωνας. Πάνω από 100 χιλιοστά βροχής θεωρείται ότι είναι πρόβλημα και αποζημιώνεται τα 90,80 χιλιοστά βροχής τι είναι;  Και όλοι ξέρουμε τι θα πει μπόρες ανοιξιάτικες 100 χιλιοστά στο ένα χωρίο καθόλου στο παραδίπλα. Εκεί που είναι ο μετεωρολογικός σταθμός ίσως να μην έβρεξε ενώ στο χωράφι να έκανε υψηλή βροχόπτωση.

Οι εξάρσεις που έχουμε κάποιες χρονιές σε έντομα και σε μυκητολογικές ασθένειες δεν έχουν σχέση με τον καιρό; Δεν μιλάμε για το φαινόμενο της αμέλειας του παραγωγού αλλά για πραγματικές εξάρσεις βλέπε πράσινο σκουλήκι κ.α. Όμως γιατί δεν αποζημιώνονται κανονικά αλλά μέσω από τα ΠΣΕΑ και ας μην αναφερθώ άλλο για αυτά ξέρουν οι παραγωγοί καλά τα ΠΣΕΑ;

Μην μιλήσουμε για την ιδιωτική αγροτική ασφάλιση, ως τώρα αυτό που ισχύει είναι, αν εκτιμήσει ο Ελγά πρόβλημα δηλαδή πάνω από 40-50% ζημία τότε δίνει την διαφορά η ιδιωτική ασφάλεια.

Αν οι αγρότες αισθάνονταν προστατευμένοι από τις καιρικές συνθήκες θα επέλεγαν καλλιέργειες που ήταν πιο ευαίσθητες στον καιρό αλλά πιο επικερδείς κατά μέσο όρο. Θα επένδυαν περισσότερο και οι εισροές σε λιπάσματα στο χωράφι τους θα ήταν μεγαλύτερες. Αν παρεχόταν προστασία έναντι του κινδύνου καιρικών συνθηκών (τόσο από δημόσια όσο ιδιωτική ασφάλεια)  θα παίρναν το ρίσκο οι αγρότες για να καλλιεργήσουν καλλιέργειες κοστοβόρες και να κάνουν άλλες επενδύσεις για να αυξήσουν την παραγωγή τους.

Η ερώτηση που δεν μπορoύμε να απαντήσουμε είναι  πως σε ένα “ασφαλιστικό προϊόν” για τις καιρικές συνθήκες θα μπορούσαν να ανταποκριθούν φτωχοί αγρότες. Πως ένα ασφαλιστικό προϊόν μπορεί να πωληθεί κερδοφόρα στους μικρομεσαίους αγρότες?

Η ανισότητα στην Ελλάδα του 2017  που υπάρχει μεταξύ των μικρών και μεγάλων παραγωγών τους βγάζει εκτός τους μικρούς παραγωγούς χρόνο με τον χρόνο. Θα εξωθήσει τους μικρούς παραγωγούς να καλλιεργούν τα  έξωχώραφα που δεν είναι παραγωγικά χωράφια με μικρά ενοίκια και θα διαιωνίζεται και θα μεγαλώνει το χάσμα.

Αναζητώντας  εναλλακτικές λύσεις που βοηθούν τους μικρομεσαίους αγρότες να διαχειρίζονται τον κίνδυνο του καιρού, μεταξύ των οποίων:

Δυστυχώς θα επιλέγουν καλλιέργειες χαμηλού ρίσκου και χαμηλών προσόδων

• Οι παραγωγοί θα  επιλέγουν καλλιέργειες που αντέχουν στα στρες του καιρού. Επιλέγονται ποικιλίες ή υβρίδια που ανέχονται συνθήκες όπως η ξηρασία, η πλημμύρα και η αλατότητα, διατηρώντας παράλληλα καλές αποδόσεις υπό κανονικές συνθήκες

Επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις από την μη επίλυση της απειλής που νιώθουν οι παραγωγοί  από τον καιρό σε συνδυασμό με το φορολογικό των παραγωγών, θα γίνει στροφή των παραγωγών σε παραγωγές χαμηλού ρίσκου. Επομένως προβλέπετε να μειωθεί το αγροτικό εισόδημα και η συμβολή του στο ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια αν δεν υπάρξει φως στο τούνελ.

Προτάσεις

Η πολιτεία πρέπει να κοιτάξει το πρόβλημα κάνοντας κοινωνική πολιτική όπου χρειάζεται για να τονώσει την αγροτική παραγωγή.

Η ιδιωτική πρωτοβουλία να δημιουργήσει προϊόντα ασφάλισης που να δίνουν λύσεις στους παραγωγούς.