Ο κοινός τετράνυχος είναι ένα κοσμοπολίτικο είδος, που μεταφέρεται πολύ εύκολα από περιοχή σε περιοχή με τον άνεμο. Σε ευνοϊκές συνθήκες αυξάνονται οι πληθυσμοί του και δημιουργεί πολλά προβλήματα μειώνοντας την απόδοση των καλλιεργειών και υποβαθμίζοντας το προϊόν, ο έγκαιρος έλεγχος του συγκεκριμένου εχθρού είναι απαραίτητος για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων. Πολλοί έχουν την εντύπωση ότι είναι έντομο αλλά δεν είναι και ανήκει στα ακάρεα. Είναι ένα πολύ μελετημένο άκαρι που έχει αναπτύξει μεγάλες αντοχές στα ακαρεοκτόνα.
Λατινική ονομασία: Tetranychus urticae ανήκουν στην οικογένεια Tetranychidae.
Μορφολογία: Αυτό που το ξεχωρίζει το συγκεκριμένο άκαρι είναι οι δύο μαύρες κηλίδες στην ράχη του ιδιοσώματος τους.
Βιολογία: Συνήθως εντοπίζονται σε ομάδες, σπάνια θα δούμε μεμονωμένα άτομα. Έχουν πολλές γενεές στην διάρκεια του καλοκαιριού και όταν ευνοούν οι συνθήκες ο βιολογικός κύκλος του εντόμου μπορεί να είναι 8-12 ημέρες. Το κάθε άκαρι γεννά 120-150 αυγά. Ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης για τον κοινό τετράνυχο είναι οι υψηλές θερμοκρασίες με χαμηλή σχετική υγρασία.
Τα ενήλικα παράγουν ιστούς όπου κάτω από αυτούς βρίσκονται τα ακάρεα, κυρίως οι ιστοί εντοπίζονται στα φύλλα αλλά και σε άλλα μέρη των φυτών.
Ξενιστές: Πληθώρα ξενιστών προσβάλει πάνω από εκατόν πενήντα είδη φυτών.
Προσβάλει: Αγγούρι, μελιτζάνα, πιπεριά, πεπόνια, φασόλια, καρπούζια, φράουλα πολλά καλλωπιστικά όπως την τριανταφυλλιά, τα χρυσάνθεμα, δενδρώδεις καλλιέργειες αμπέλια, εσπεριδοειδή κ.α
Διαχειμάζουν: Βρίσκονται σε διάπαυση ως ενήλικα σε στοές στο έδαφος και σε οργανικά υπολείμματα, κάτω από ξύλα και πέτρες σε προστατευμένα μέρη κ.α.
Τι ζημιές κάνει ο τετράνυχος στα φυτά που προσβάλλει;
Βλάβες – Ζημίες: Ο κοινός τετράνυχος προσβάλει τα φυτά τόσο στο φύλλο, στο στέλεχος, στα μπουμπούκια, στο άνθος και στον καρπό. Εντοπίζονται κυρίως στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Τα συμπτώματα της προσβολής από τον κοινό τετράνυχο φαίνονται και στην πάνω επιφάνεια των φύλλων έως κιτρίνισμα (νεκρά κενά κύτταρα). Έχουμε μειωμένη φωτοσύνθεση με συνέπεια την μειωμένη ανάπτυξη των φυτών. Η πίεση που μπορούν να προκαλέσουν τρεφόμενοι από το φυτό σε μεγάλους πληθυσμούς ξεκινά με κιτρίνισμα φύλλων και πτώση των φύλλων και φτάνουν έως την μάρανση, ξήρανση.
Καταπολέμηση: Οι τετράνυχοι αυξάνουν όπως είδαμε ραγδαία του πληθυσμούς τους αν βρουν ιδανικές συνθήκες. Συνήθως έχουν εξάρσεις κάποιους μήνες και μετά περιορίζουν τους πληθυσμούς τους. Αλλά αρκεί στο να μας κάνει οικονομική ζημιά. Η προστασία είναι απαραίτητη πριν τους μεγάλους πληθυσμούς. Καλό είναι να ελέγχουμε συχνά την παρουσία πληθυσμού για να παίρνουμε τις σωστές αποφάσεις. Οι έγκαιρες επεμβάσεις σώζουν από μεγάλες προσβολές. Υπάρχουν ποικιλίες που έχουν κάποια ανθεκτικότητα στην προσβολή από τον τετράνυχο.
Βιολογικός τρόπος καταπολέμησης: Υπάρχουν φυσικοί εχθροί, αρπακτικά ακάρεα της οικογένειας Phytoseiidae, σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες είναι πιο εύκολη η αντιμετώπιση τους με εισαγωγή φυσικών εχθρών. Η διαχείριση των φυσικών εχθρών σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες πρέπει να γίνεται από ειδικευόμενους γεωπόνους διότι οι εξαπολύσεις φυσικών εχθρών γίνονται όταν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις.
Κήπος και Αντιμετώπιση
Ένας βιολογικός τρόπος αντιμετώπισης για τους κήπους είναι το καλό λούσιμο των φυτών με νερό ώστε να αυξήσουμε την σχετική υγρασία. Γιατί σύμφωνα με την βιολογία του εντόμου δεν είναι δραστήριο σε συνθήκες με υψηλή υγρασία. Αλλά πολλές φορές δεν αρκεί αυτό από μόνο του και χρειάζονται κάποιες επεμβάσεις.
Σε έντονα προβλήματα απευθυνθείτε σε τοπικό γεωπόνο. Για τον κήπο υπάρχουν σκευάσματα εγκεκριμένα για ερασιτεχνική χρήση σε πολλές καλλιέργειες.
Εμπορική καλλιέργεια και Αντιμετώπιση
Αναλόγως της καλλιέργειας σας ο τοπικός σας γεωπόνος μπορεί να σας προτείνει να προσθέσετε συγκεκριμένους φυσικούς εχθρούς για την καλλιέργεια σας και την περιοχή σας ώστε να ενισχύσετε την βιολογική άμυνα. Αν κριθεί ότι είναι απαραίτητος ο ψεκασμός υπάρχουν βιολογικά σκευάσματα εγκεκριμένα από τον φορέα πιστοποίησης που ανήκετε όπως το φυσικό πύρεθρο, αζαντιραχτίνη, άλατα καλίου κ.α
Χημικός τρόπος καταπολέμησης: Αν κριθεί ότι είναι απαραίτητος ο ψεκασμός υπάρχουν χημικά σκευάσματα εγκεκριμένα ανά καλλιέργεια όπου δημιουργούν τις μικρότερες ζημιές στα ωφέλιμα έντομα.
Μπορεί να σας ενδιαφέρουν
Σαλιγκάρια και Κήπος: Προτάσεις διαχείρισης τους
Πράσινο Σκουλήκι τι είναι και πως το αντιμετωπίζουμε
Δάκος της ελιάς τι είναι και πως θα τον αντιμετωπίσουμε
βαμβακάδα στα φυτά, φυσικό πύρεθρο,
Πηγή: Κωβαίος, Δ.Σ. (2010) Ακαρολογία. Εκδόσεις Αγροτύπος, Αθήνα, σελ 106-115,