Όλοι κάπου έχετε δει αφίδες, πολλές τοπωνυμίες στα χωριά για τις αφίδες, η κυριότερη είναι η ψείρα. Οι αγρότες και οι κηπουροί τις εντοπίζουν όλο τον χρόνο με μεγάλες εξάρσεις την άνοιξη. Είναι έντομα μυζητικά που προκαλούν πολλές άμεσες και έμμεσες βλάβες στα φυτά.

Λατινική ονομασία: Ανήκουν στην οικογένεια Aphididae. Υπάρχουν πολλά είδη όπου σχεδόν το κάθε φυτό έχει το δικό του είδος αφίδας, κάποιες αφίδες έχουν ένα ξενιστή φυτό ή πολλούς.

Μορφολογία: Έντομα με μαλακό σώμα, μικρά. Γενικά οι αφίδες δεν εντοπίζονται με φτερά αλλά αναπτύσσονται και μορφές φτερωτές σε ιδιαίτερες συνθήκες, υπάρχουν πολλές υποθέσεις γιατί έχουν αυτήν την συμπεριφορά. Ανά είδος αφίδας έχουν διάφορα χρώματα μαύρο, πράσινο, κόκκινο κ.α.

Βιολογία – Ξενιστές: Συνήθως εντοπίζονται σε ομάδες, σπάνια θα δούμε μεμονωμένα έντομα. Έχουν πολλές γενεές στην διάρκεια του χρόνου και όταν ευνοούν οι συνθήκες ο βιολογικός κύκλος του εντόμου μπορεί να είναι και 10-12 ημέρες. Το κάθε έντομο γεννά 100 απογόνους. Ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης για τις περισσότερες αφίδες είναι γύρω στους 18 – 22 ° C με υψηλή σχετική υγρασία.

Διαχειμάζουν σε πολλές μορφές, πολλά ως ενήλικα σε στοές στο έδαφος και σε οργανικά υπολείμματα, άλλα ως αυγό σε προστατευμένα μέρη κλάδους, σε ζιζάνια κ.α. Είναι κυρίως παρθενοτόκα και ζωοτόκα αλλά εμφανίζονται και άλλες μορφές αναλόγως με τις συνθήκες του περιβάλλοντος.

Βλάβες – Ζημίες:  Οι αφίδες μυζούν τα φυτά μας τόσο στο φύλλο, στο στέλεχος, στο άνθος και στον καρπό (αυτό εξαρτάται από το είδος της αφίδας).

Τα άμεσα συμπτώματα που προκαλούν είναι κιτρινίσματα φύλλων συστροφή φύλλων, πτώσεις ανθέων, πτώσεις καρπών, παραμορφώσεις καρπών, αδύναμα φυτά.

Οι έμμεσες βλάβες μέσω των μελιτώδη αποχωρημάτων τους, δημιουργείτε τέτοιο περιβάλλον για πληθώρα μυκητολογικών ασθενειών. Επίσης είναι φορέας ασθενειών (ιώσεων) σε πολλές καλλιέργειες. Και είναι απαραίτητος ο έλεγχος των αφίδων για την μη εξάπλωση των ιώσεων.

Καταπολέμηση: Οι αφίδες αυξάνουν όπως είδαμε ραγδαία του πληθυσμούς τους αν βρουν ιδανικές συνθήκες. Συνήθως έχουν εξάρσεις κάποιους μήνες και μετά περιορίζουν τους πληθυσμούς τους. Αλλά αρκεί στο να μας κάνει οικονομική ζημιά τόσο με τις άμεσες όσο και με τις έμμεσες βλάβες. Η προστασία είναι απαραίτητη πριν τους μεγάλους πληθυσμούς.

Βιολογικός τρόπος καταπολέμησης: Υπάρχουν πολλοί φυσικοί εχθροί. Όποτε βλέπουμε πασχαλίτσα είναι ένδειξη ότι πιθανώς έχουμε αφίδες. Μερικές φορές οι φυσικοί εχθροί από μόνοι τους μπορούν να ελέγξουν τους πληθυσμούς της αφίδας, αλλά αναλόγως την καλλιέργεια που έχουμε πρέπει να αποφασίσουμε αν ψεκάσουμε ή όχι, ο γεωπόνος σας θα σας βοηθήσει σε αυτό.

Ένας βιολογικός τρόπος αντιμετώπισης για τους κήπους είναι το καλό λούσιμο των φυτών με νερό ώστε να ξεπλυθούν και να πέσουν στο έδαφος. Σε μερικά είδη αφίδων όπως της πράσινης είναι αποτελεσματικός αυτός ο τρόπος αν γίνει 2 – 3 φορές.

Αναλόγως της καλλιέργειας σας ο τοπικός σας γεωπόνος μπορεί να σας προτείνει να προσθέσετε συγκεκριμένους φυσικούς εχθρούς για την καλλιέργεια σας και την περιοχή σας ώστε να ενισχύσετε την βιολογική άμυνα. Αν κριθεί ότι είναι απαραίτητος ο ψεκασμός υπάρχουν βιολογικά σκευάσματα εγκεκριμένα από τον φορέα πιστοποίησης που ανήκετε.

Χημικός τρόπος καταπολέμησης: Αν κριθεί ότι είναι απαραίτητος ο ψεκασμός υπάρχουν χημικά σκευάσματα εγκεκριμένα ανά καλλιέργεια όπου δημιουργούν τις μικρότερες ζημιές στα ωφέλιμα έντομα.