Είναι από τις σοβαρότερες ασθένειες των σιτηρών και ίσως από τις σοβαρότερες των φυτών.

Στην αρχαιότητα υπάρχουν ενδείξεις ότι τόσο οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι έκαναν προσφορές στο ναό της Θεάς της γονιμότητας, ‘Robigus’, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τις απώλειες της παραγωγής λόγω της σκουριάς (McIntosh, Wellings και Park, 1995). Στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας είναι υπεύθυνη για λοιμούς σε πολλά μέρη του κόσμου.

Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα τα είναι ότι εμφανίζονται σε όλα τα όργανα του φυτού ‘μάζες σπορίων’ του μύκητα σε μορφή κηλίδων, με χρώμα σκουριάς. Τα προσβεβλημένα χωράφια έχουν μειωμένη και υποβαθμισμένη παραγωγή.

Λατινική ονομασία: Είναι Βασιδιομύκητες της τάξη των Uredinales.

Μάυρη Σκωρίαση:  Puccinia graminis Pers. F.sp. tritici (Σιτάρι), Puccinia graminis Pers. F.sp. hordei (Κριθάρι)

Καστανή Σκωρίαση: Puccinia triticina, Erks recondita (Σιτάρι)

Κίτρινη Σκωρίαση: Puccinia striiformis f.sp. tritici (Σιτάρι)

Η Μάυρη Σκωρίαση (Σιτάρι, Κριθάρι, Βρώμη, Σίκαλή) προσβάλει  κυρίως στο στέλεχος και τα φύλλα και είναι από τις πιο καταστρεπτικές. Το σύμπτωμα του είναι οι επιμήκεις σκούρες φλύκταινες ουρεδοσωρών (οι ουρεδοσωροί αποτελούνται από ουρεδοσπόρια). Προς το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου η κατά την διάρκεια ισχυρού σοκ παράγονται από τα ουρεδοσπόρια μαύρα σπόρια τα τελειοσπόρια. Αυτό το χαρακτηριστικό μαύρο χρώμα έδωσε και το όνομα της ασθένειας. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης 15 °C – 30 °C (P. S. Brennan, 2010).

Βασικότερος τρόπος μετάδοσης των σκωριάσεων με τον άνεμο με τα ουρεδοσπόρια. Αυτό το χαρακτηριστικό μπορεί να δημιουργήσει επιδημίες.

Φοβίες με την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της θερμοκρασίας για εξάπλωση της μάυρης σκωριασης λόγω της ιδανικής ανάπτυξης του μύκητα σε υψηλές θερμοκρασίες.

Η Καστανή Σκωρίαση (Σιτάρι, Σίκαλη, Τριτικάλε)  προσβάλει κυρίως τα φύλλα και οι ουρεδοσωροί έχουν ανοιχτό καφέ χρώμα Η παραγωγή ουρεδοσπορίων είναι μικρότερη από αυτή της Μαύρης σκωρίασης. Τα τελειοσπόρια παράγονται στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης 10 °C – 30 °C και υψηλή σχετική υγρασία. Εμφανίζεται πιο μπροστά από την Μαύρη σκωρίαση στην καλλιέργεια.

Η Κίτρινη Σκωρίαση  (Σιτάρι,Κριθάρι, Σίκαλη)  προσβάλει κυρίως τα φύλλα, τα στελέχη και τους στάχεις. Οι φλύκταινες ουρεδοσωρών κίτρινου χρώματος εμφανίζονται σε ραβδώσεις πάνω πλευρά των φύλλων, στο στέλεχος και στα στάχια. Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης 0 °C – 22 °C και υψηλή σχετική υγρασία (P. S. Brennan, 2010).

Καταπολέμηση:

Καλλιεργώντας  ανθεκτικές ποικιλίες στην Σκωρίαση

Με ψεκασμούς με μυκητοκτόνα φυλλώματος εγκεκριμένα για την καλλιέργεια. Ρωτήστε τον τοπικό Γεωπόνο για την καλύτερη περίοδο ψεκασμού. Πολλοί παράγοντες καθορίζουν τον χρόνο επέμβασης, επίσης σε περιπτώσεις ίσως το κόστος του ραντίσματος να μην ανταποκρίνεται στο κέρδος της καλλιέργειας και να είναι οικονομικά ασύμφορο.

Για καλλιεργητικές τεχνικές των Σιτηρών πατήστε εδώ

Πηγές :

S. Brennan. 2010. Sustainable wheat rust resistance Learning from history (Food and Agriculture Organization of the United Nations) http://www.fao.org/3/a-at531e.pdf

McIntosh, R.A., Wellings, C.R. & Park, R.F. 1995. Wheat Rusts: An atlas of resistance genes. CSIRO, Melbourne, Australia. 200 p.