Αρωματικά φυτά

Φασκόμηλο: Καλλιεργητικές Τεχνικές

Η φασκομηλιά είναι  ένα φυτό πολυετές, θάμνος πασίγνωστο και διαδεδομένο σε όλη την Ελλάδα. Το συναντάμε ως αυτοφυές σε όλες τις Μεσογειακές χώρες. Γνωστό από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, <Βότανο της Αθανασίας> το συναντάμε σε πολλές αναφορές για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, θάμνος όπου μπορεί να φτάσει σε ύψος πάνω από ένα μέτρο.

Τα μέρη του φυτού που χρησιμοποιούμε κυρίως αποξηραμένα είναι τα φύλλα και τα άνθη αλλά και ως αιθέριο έλαιο. Υπάρχει μια τάση πλέον από μάγειρες να την χρησιμοποιούν, επίσης χρησιμοποιείτε ως αφέψημα και στην κοσμετολογία βγάζουν κρέμες με βάση την φασκομηλιά.  Μια πολύ εύκολη καλλιέργεια τόσο για τον κήπο όσο και τα μπαλκόνι, αλλά υπάρχει η τάση για καλλιέργεια για εμπορικούς σκοπούς. Η διάρκεια της καλλιέργειας μπορεί να είναι και έως 10 χρόνια.

Λατινική ονομασία: Ονομάζεται  Salvia fruticosa (ελληνική φασκομηλιά) της οικογένειας των Labiatae. Υπάρχουν πάνω από είκοσι είδη φασκομηλιάς και πολλά φυτρώνουν στην Ελλάδα. Η καταγωγή του είναι από την Μεσόγειο.

Εποχή σποράς: Υπάρχουν οι εξής  τρόποι αναπαραγωγής, με σπόρο, με παραφυάδες και με μοσχεύματα. Κυρίως για εμπορικούς σκοπούς ο πιο διαδεδομένος τρόπος είναι με μοσχεύματα. Συνήθως οι παραγωγοί προμηθεύονται τα φυτά από τα φυτώρια. Η μεταφύτευση γίνεται τον φθινόπωρο ή την άνοιξη.

Για τον κήπο με σπόρο, τα βάζουμε σε γλάστρες και τα έχουμε σε θερμοκρασία από 15-25 °C μέσα στο σπίτι, μετά από 2 μήνες τα μεταφυτεύουμε. Μπορούμε να τα σπείρουμε σε σπορεία τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο και να τα μεταναστεύσουμε την άνοιξη.

Αποστάσεις φύτευσης:  Περίπου είναι 40 cm φυτό από φυτό εντός της γραμμής και 90  cm γραμμή από γραμμή. Οι αποστάσεις καθορίζονται και από την μεταφυτευτική μηχανή.

Ανθοφορία: Ανθίζει από τον Απρίλιο έως τον  Ιούνιο με όμορφα άνθη.

Καλλιεργητικές εργασία:  Πριν την μεταφύτευση κάνουμε ένα βαθύ όργωμα και έχουμε το χωράφι αφράτο στον ρώγο του. Αρχές της άνοιξης το καθαρίζουμε από τα ξερά και το κλαδεύουμε από τους αδύναμους κλάδους και έχουμε το θάμνο να αερίζεται . Και μειώνουμε την κόμη του θάμνου περίπου το ένα τρίτο. Τέλη του καλοκαιριού, αρχές φθινοπώρου κάνουμε ακόμα ένα κλάδεμα.

Ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης:  Οι ιδανικές θερμοκρασίες ανάπτυξης είναι 10-20  °C. Σε χαμηλές θερμοκρασίες κάτω από 0 °C το φυτό παγώνει και χαλάει, επίσης θερμοκρασίες άνω των 25 °C δεν αναπτύσσεται σωστά.

Εδαφολογικές συνθήκες: Αναπτύσσεται σε πολλούς τύπους εδαφών αλλά δείχνει προτίμησή στα ελαφριά εδάφη που στραγγίζουν και την τοποθεσία πρέπει να την βλέπει ο ήλιος πολλές ώρες την ημέρα. Ιδανικό pH από 6 έως 8. Στο μπαλκόνι πρέπει να το βάλετε σε θέσεις που το βλέπει ο ήλιος για καλύτερη ανάπτυξη και αποφυγή μυκητολογικών ασθενειών.

Λίπανση: Απαιτήσεις της καλλιέργειας ανά στρέμμα είναι περίπου 8 μονάδες Ν, 10 μονάδες P και 10 μονάδες K. Αυτές είναι οι απαιτούμενες μονάδες, καλό είναι να συμβουλευτείτε από  κάποιον τοπικό γεωπόνο για την εφαρμογή των λιπασμάτων στο δικό σας χωράφι για εμπορικούς σκοπούς (καλό είναι να υπάρχει εδαφολογική ανάλυση). Για τους ερασιτέχνες πριν την εγκατάσταση μπορείτε να βάλετε κομπόστ, κοπριά ή κάποιο βιολογικό λίπασμα. Στην αρχή της άνοιξης κάποιο βιολογικό σκεύασμα και μετά το φθινόπωρο μετά το κλάδεμα μπορεί να χρειαστεί επίσης κάποιο βιολογικό λίπασμα.

Άρδευση:  Μετά την μεταφύτευση ή σπορά, ελαφριά συχνά ποτίσματα και στην συνέχεια ποτίσματα πριν τις μεγάλες ζέστες. Όχι πολλά ποτίσματα γιατί μειώνεται το αιθέριο έλαιο και μπορεί να έχουμε ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Σε εμπορικής χρήσης καλό ήταν το πότισμά να γίνεται στάγδην αλλιώς τις απογευματινές ώρες το καλοκαίρι.

Εχθροί: Αλευρώδεις, Αφίδες  πράσινο σκουλήκι, θρίπα. Σε περιπτώσεις προσβολών απευθυνθείτε  στον τοπικό σας γεωπόνο για το τι θα ψεκάσετε. Επίσης για τον κήπο σας χρησιμοποιήστε φυσικό πύρεθρο ή κάποιο άλλο βιολογικό σκεύασμα αν έχετε πρόβλημα.

Ασθένειες: Ωίδιο, σήψεις ριζών (ριζοκτόνιες κ.α). Γενικά προβλήματα εμφανίζονται όταν δεν στραγγίζουν τα χωράφια και όταν δεν έχουμε καλό αερισμό των φυτών.  Σε σπάνιες περιπτώσεις προσβολών απευθυνθείτε  στον τοπικό σας γεωπόνο για το τι θα ψεκάσετε. Όσο για τον κήπο σας μπορείτε να κάνετε κάποιο δικό σας βιολογικό μυκητοκτόνο ή να αγοράσετε κάποιο βιολογικό σκεύασμα για ερασιτέχνες.

Συγκομιδή: Για νωπά φύλλα συγκομιδή σχεδόν όλο τον χρόνο για το σπίτι σας. Για εμπορικούς λόγους η έναρξη συγκομιδής (κόψιμο βλαστού 10 εκατοστά περίπου από το έδαφος) γίνεται όταν όλα τα φυτά του χωραφιού ανθίσουν (το μεγαλύτερο ποσοστό). Συλλογή μηχανικά με κόψιμο με μηχανή με χορτοκοπτικό για φαρμακευτικά φυτά. Η συγκομιδή γίνεται από τον Μάιο έως τον Ιούνιο. Σε κάποιες περιοχές ενδέχεται το φθινόπωρο και δεύτερη συγκομιδή. Για τον κήπο με το χέρι το κόβουμε όταν έχουν την πλήρη άνθηση

Ξήρανση-Αποθήκευση: Για να γίνει η ξήρανση, οι βλαστοί δένονται σε ματσάκια και τα κρεμάμε ανάποδα σε σκοτεινό καλά αεριζόμενο χώρο.

Ενδεχομένως να σας ενδιαφέρουν τα άρθρα με μαϊντανός, βασιλικός, δενδρολίβανο, μέντα, μαντζουράνα

Απάντηση